Een van de workshop om te komen tot een Kaart Vallei & Veluwe 2120 ging over het thema natuur. Hierbij stond de vraag centraal: Waar neemt de natuur de ruimte?
Hierbij werd gekeken naar de Deltanatuur. Hierbij kunnen we de controle (grotendeels) loslaten en de natuur de ruimte geven. We noemen dat natuur-natuur! In de Deltanatuur gaat water onafwendbaar de ruimte nemen met zeespiegelstijging en afvoer rivieren van achterland.
Ook de beheersing van de natuur kwam aan bod. Dit is nodig voor de combinatie natuur en bewoning om overlast en mens-dier conflicten te voorkomen. We noemen dat ook wel beleefnatuur / multifunctionele natuur. Denk hierbij aan de integrale ontwikkeling van gebieden in combinatie van natuur met woningbouw en andere watergevoelige functies.
Tot slot werd er nog gekeken naar het ontwikkelen van een multifunctionele hart wat de oostflank van de Veluwe en westflank van de Utrechtse Heuvelrug bestrijkt. Deze vormen belangrijke Gradiënten en zijn derhalve bijzonder waardevol voor natuurontwikkeling in de toekomst. Door de flanken te sluiten langs de Rijn ontstaat de mogelijkheid om de Gelderse Vallei te ontwikkelen tot een multifunctioneel hart. Dat multifunctionele hart is uitgewerkt in de tweede werksessie (zie hieronder).
Welke (eco)systemen liggen in 2120 aan de basis van de natuurwaarden?
Het watersysteem ligt altijd aan de basis van natuurwaarden. Watersysteem kent veel gezichten: teveel water, te weinig water, kwel, beken, rivieren etc. De keuze voor een type natuur waar in 2120 de prioriteit op moet liggen (beleid) is:
- Nadruk op de Deltanatuur in de breedte.
- Maar… vlak de zandnatuur niet uit.
Tweede werksessie – uitwerking multifunctionele hart
Vanuit natuur geredeneerd werd een ordeningsprincipe voor 2120 voor de Gelderse Vallei ontwikkeld. Een paar highlights staan hieronder uitgelicht, lees ook vooral het hele verslag voor de complete context:
- De oostflank van de Veluwe en de westflank van de Utrechtse Heuvelrug wordt ontwikkeld tot prioritaire natuur. Natuur-natuur!
- Om de vallei te beschermen worden Veluwe en Heuvelrug verbonden.
- Het bekensysteem van de Veluwe is leidend voor de ontwikkeling van de Vallei.
- De beken monden uit in het randmeer via de Eemvallei.
- Steden breiden uit op de westzijde van de Veluwe en de oostzijde van de Utrechtse Heuvelrug zowel op de flanken als aan de voet.
- Tussen steden en dorpen, parallel aan de beken worden multifunctionele zones
Tot slot werd er nog even stilgestaan bij de vraag: Is er menselijke interventie nodig?
Waarbij de conclusie onder de aanwezigen is: Natuur-natuur (NN): moet ontstaan en Beleef-natuur (BN): wordt gemaakt. Om de afvoer van water te vertragen vraagt dit om ingrepen en het sluiten van de Vallei met klimaatdijk of nieuwe stuwwal vraagt grootschalig ingrijpen.
Lees hier het hele verslag van de twee werksessies.
